Montaż instalacji fotowoltaicznej na dachu to wieloetapowy proces. W przypadku tzw. małej instalacji, o mocy od 50 kWp do 1 MWp trwa on około 7 do nawet 10 miesięcy. Jak właściwie przeprowadzić tego typu inwestycję i na co warto się przygotować?
Etap 1: Audyty konstrukcyjny dachu, istniejącej instalacji elektrycznej i hydroizolacji (2-4 tygodnie)
Umieszczenie każdego nieprzewidzianego wcześniej w planach elementu na powierzchni dachu stanowi dla niego dodatkowe obciążenie. Zanim cokolwiek zamontujemy na dachu, musimy go odpowiednio przygotować, sprawdzić szczelność poszycia, a w razie potrzeby ją poprawić. Tak, by razem z instalacją fotowoltaiczną, mógł służyć jeszcze długie lata. Przykładowo, przy zastosowaniu rozwiązania balastowego, jeden panel i mocująca go konstrukcja to ciężar rzędu 13-20 kg. To dlatego przed montażem weryfikujemy nośność dachu. Niezależnie należy również wykonać audyt istniejącej instalacji elektrycznej, jak również audyt hydroizolacji.
– Dzięki audytowi nie tylko poznajemy możliwe obciążenie dachu. Na tym etapie sprawdzamy również jego stan techniczny, stan instalacji elektrycznej oraz jakość hydroizolacji. Instalacja fotowoltaiczna będzie pracować co najmniej 25 lat. Gdyby tuż po jej zamontowaniu doszło do uszkodzenia dachu skutkującego pojawieniem się przecieków, naprawa wiązałby się niejednokrotnie z koniecznością demontażu paneli i konstrukcji, na której są ustawione. A to przecież dodatkowe koszty, które można zredukować, jeśli do całej inwestycji podejdziemy racjonalnie – mówi Roman M. Meysner, General Manager, Wiceprezes Zarządu Selena ESG.
Etap 2: Ocena zapotrzebowania energetycznego obiektu
By stworzyć instalację fotowoltaiczną, która przyniesie realne korzyści i pozwoli obniżyć ilość kupowanej energii, musimy poznać charakterystykę danego obiektu. Dowiedzieć się, jak wygląda praca w budynku, jakie działają instalacje i urządzenia. To etap omówienia z klientem zakresu niezbędnych dla wykonania projektu prac. Na tej podstawie opracujemy najlepsze, spersonalizowane rozwiązanie.
Etap 3: Projektowanie instalacji i uzyskiwanie wymaganych uzgodnień i decyzji administracyjnych (czas trwania – około 6 – 8 miesięcy)
Znajomość nośności dachu to odpowiedni moment na zaprojektowanie optymalnego rozmieszczenia paneli oraz ustalenia ich liczby. Im większa instalacja, tym więcej energii może produkować, ale jest jednak kilka elementów, które warto wziąć pod uwagę:
- Pierwszym z nich jest oczywiście budżet, jaki możemy przeznaczyć na inwestycję. Na budowę instalacji o mocy 1 MWp należy przeznaczyć około 4-5 tys. zł. Większa liczba paneli fotowoltaicznych na dachu to wyższy koszt realizacji przedsięwzięcia. Oczywiście koszt zwraca się już po 6-8 latach, jednak potrzebne są środki na start.
- Istotne są również kwestie formalne. W przypadku mikroinstalacji (o mocy do 50 kWp) procedury ograniczone są do minimum. Chcąc zrealizować małą instalację, od 50 do 1 MWp, należy uzyskać już pozwolenie na budowę, w niektórych przypadkach decyzję środowiskową, a także zawsze warunki przyłączenia z zakładu energetycznego. Wszystko to wydłuża proces inwestycyjny do nawet 9 – 11 miesięcy. Natomiast inwestor planujący instalację o mocy przekraczającej 1 MWp musi spełnić wiele innych wymogów, by otrzymać koncesję.
Etap 4: Przygotowanie dachu
Zanim cokolwiek zamontujemy na dachu, musimy go odpowiednio przygotować, aby instalacja fotowoltaiczna służyła przez długie lata. Podchodząc do realizacji kompleksowo, prace zaczynamy od przeprowadzenia modernizacji poszycia tam, gdzie jest to niezbędne. Dzięki temu mamy pewność, że panele montujemy na szczelnej powierzchni, która nie zacznie w niedługim czasie przeciekać. Uszczelnienie można wykonać, korzystając z innych rozwiązań niż np. standardowa membrana. Na rynku dostępne są takie rozwiązania jak na przykład COOL-R – płynna powłoka hydroizolacyjna, która oddaje ciepło. Inną opcją jest dach zielony, który stanowi dodatkową powierzchnię czynną biologicznie.
Etap 5: Montaż instalacji (czas trwania – od około 2 tygodni do 2 miesięcy)
Sam montaż elementów instalacji na dachu płaskim to jeden z ostatnich etapów realizowanej inwestycji. Należy wykonać podkonstrukcję, zamontować na niej panele fotowoltaiczne, za montować inne urządzenia towarzyszące (np. inwertery), wykonać okablowanie, wykonać odpowiednie testy / odbiory i uruchomić całość. Wszystko zgodnie z wcześniej zatwierdzonym projektem i decyzjami administracyjnymi. Zakładany kąt nachylenia paneli przyjmuje się różnie w zależności od lokalizacji i potrzeb, ale najczęściej mieści się w przedziale od około 30 do 40°.
Czy to oznacza, że dachy płaskie nie nadają się do instalacji albo że będzie ona mniej efektywna? Absolutnie nie. Budynki z takim dachem traktowane są jak specjalny rodzaj farmy fotowoltaicznej, a panele ustawia się w odpowiednim położeniu przy zastosowaniu specjalnej podkonstrukcji.
Ustawienie paneli pod kątem w połączeniu z oddziałującą na nie siłą ssącą wiatru skutkuje jednak koniecznością odpowiedniego zabezpieczenia całej instalacji fotowoltaicznej. W przeciwnym wypadku może ona zostać uszkodzona, a nawet zrzucona z dachu. W większości instalacji fotowoltaicznych do zabezpieczenia stosuje się bloczki betonowe, które pełnią funkcję balastu. Jednak każdy taki element to 15-20 kg dodatkowego obciążenia dachu. Do tego należy wziąć pod uwagę masę panelu oraz ciężar całej instalacji. Aby zredukować to obciążenie, możemy przytwierdzić konstrukcję za pośrednictwem specjalnego mocowania, zgrzewanego z papą lub membraną dachową. To rozwiązanie lekkie, dzięki czemu może być stosowane na dachach o ograniczonej nośności, a jednocześnie pewniejsze niż betonowe bloczki, które mogą przesuwać się na dachu pod wpływem silnego wiatru.
Przeczytaj więcej o rodzajach konstrukcji fotowoltaicznych
Etap 6: Produkcja energii i opieka serwisowa
Instalacje fotowoltaiczne, z natury są bezobsługowe, ale wymagają oczywiście okresowych serwisów i przeglądów. Obecne przepisy traktują je jak standardowe instalacje elektryczne, wymagające kontroli co 5 lat. Jednak z racji specyfiki działania, jak również chęci utrzymywania wydajności na maksymalnym możliwym poziomie, zaleca się kontrole instalacji co 12 miesiące. W trakcie przeglądu sprawdza się, czy poszczególne elementy systemu nie są uszkodzone, wykonuje pomiary kontrolne, jak również weryfikuje aktualność oprogramowania falownika.
– Wiemy, że biznes ma wystarczającą ilość własnych zadań. Nie może brać na swoje barki dodatkowo zajmowania się instalacją, sprawdzania jej stanu czy poszukiwaniem specjalistów, mogących zająć się ewentualnymi usterkami. Dlatego klient decydujący się na naszą fotowoltaikę może również liczyć na wsparcie serwisowe. Nasi specjaliści mogą nie tylko zająć się weryfikacją stanu urządzeń, ale także optymalizować ich pracę, a w razie wyjątkowo śnieżnej zimy, gdy panele nie są w stanie samodzielnie roztopić śniegu, zajmą się oczyszczeniem instalacji – mówi Wojciech Chyłek, wiceprezes zarządu Selena ESG.
Etap 7: Pomoc w formalnościach oraz uzyskaniu finansowania
Jak widać, założenie instalacji fotowoltaicznej na dachu to wieloetapowy proces. W realizacji tej inwestycji pomoże wybranie wykonawcy, którego wiedza i doświadczenie pozwala na zajęcie się pracami od A do Z – zarówno w kwestii projektu i prac na dachu, jak również licznych formalności.
– Otrzymując zamówienie od klienta, nie skupiamy się jedynie na projekcie oraz wykonaniu. Przeprowadzamy naszych partnerów przez cały proces, związany ze stworzeniem własnej instalacji fotowoltaicznej. Na podstawie udzielonych pełnomocnictw załatwiamy wszelkie formalności, jak również wspieramy w uzyskaniu finansowania – mówi Paweł Grzegorski z Selena FM S.A.
